คำตอบที่ 9
น้าตุ้ม....ไม่ต้องตกใจ ผมเช็คระดับน้ำในเขื่อนใหญ่ทั้งสองแล้ว ( เขื่อนภูมิพล-เขื่อนสิริกิต์) ปริมาณน้ำมีราวๆ 50-60 % ยังเก็บน้ำได้อีกเพียบ หากไม่เกิดฝนฟ้าวิปริตจริงๆ กล้าการันตรีให้ว่ายังไงก้อไม่ท่วม เผลอๆ หลังฤดูฝนนี้ไปแล้วน้ำอาจจะแล้งไปเลยก้อได้
ปัญหาจริงๆที่พบตอนนี้ น้ำท่วม สุโขทัย-พิษณุโลกบางส่วน มาจากการที่ฝนตกที่ แพร่ มากแพร่คือต้นน้ำยม แม่น้ำยมเป็นแม่น้ำเดียวของสี่สายหลักแม่น้ำที่รวมตัวกันเป็น เจ้าพระยา....ปิง-วัง-ยม-น่าน ทุกๆแม่น้ำมีเขื่อนคอยช่วยชลอ-เก็บน้ำ ไว้ทุกสาย ยกเว้นแม่น้ำยม โครงการ แก่งเสือเต้นมีมาหลายสิบปี แต่ไม่ประสบผล...ไม่รู้เพราะอะไร....
คราวนี้พอฝนตกที่แพร่มากๆ น้ำก้อไหลลงมาตามลำน้ำยม มาแบบเทน้ำออกจากถัง พอมาถึงเขตสุโขทัย แม่น้ำยมเล็กลงกลายเป็นคอขวด น้ำก้อล้นท่วม.....ตอนนี้แก้ผ้าเอาหน้ารอด ด้วยวิธีผันน้ำมาแม่น้ำน่านส่วนหนึ่ง และที่น่าสงสารชาวนาจังหวัดพิษณุโลก(ที่อยู่ติดเขตสุโขทัย)...มีการขุดคลองบายพลาสจากแม่น้ำยมช่วงก่อนเข้าเมืองสุโขทัยราวๆ 4-50 กม. คึงน้ำจากแม่น้ำยมอ้อมเมืองสุโขทัยมาทางเขตพิษณุโลก ผลก้อคือ ชาวนาที่อยู่บริเวณนั้น ซวยไป จากพื้นที่ที่ไม่เคยถูกน้ำท่วมกลายเป็นพื้นที่ที่ถูกน้ำท่วมทุกปี.......แล้วไง สุโขทัยน้ำก้อยังท่วมเหมือนเดิม
ผลต่อมาในเมื่อแม่น้ำยมยังคงไหลบ่าโดยไม่มีอะไรช่วยชลอ ก้อไหลลงมาบรรจบกับแม่น้ำน่าน แล้วไหลไปเป็นเจ้าพระยา ท่วมบ้านน้าตุ้มต่อไป 5...5
เคยถามพวกกันที่ทำชลประทาน-ดูแลต้นน้ำยม ว่าทำไม
ไม่สร้างเขื่อนแก่งเสือเต้น....เขาตอบว่า เบื่อ NGO.........แต่ผมเองมองว่ามันคงมีอะไรซับซ้อนกว่านั้น เช่น งบประมาณช่วยเหลือน้ำท่วม บางระกำโมเดล (จริงๆแล้วบางระกำเขามีถีชีวิตอยู่กับน้ำในน่าน้ำหลากมาตลอดอยู่แล้ว เพราะเป็นที่ลุ่มมาก ขาวบ้านเขาจะไม่ทำนาในช่วงนี้ แต่พอมีบางระกำโมเดลมา ข่าวว่า ไร่ละ 5,000บ.ชดเชยที่ไม่ต้องทำนาในเขตที่ไม่ทำนา งงไหม...คิดเอาเองนะครับ
ไม่ได้คิดจะว่าใคร...แต่เขียนไปตามความรู้สึกของคนในพื้นที่ที่เห็นแม่น้ำยมมาหลายสิบปี หน้าฝนน้ำล้นฝั่ง-หน้าแล้งๆจนไม่มีน้ำ...กรรม