คำตอบที่ 138
fiogf49gjkf0d
...วันี้...วันจันทร์ครับเพื่อนสมาชิกที่เคารพ เช้านี้เวลาก็เท่ากันทุกท่านไม่ว่าจะเป็น079เอง หรือเพื่อนสมาชิกที่เคารพทุกๆท่านที่เข้ามาอ่าน ...คิดถึงเพื่อนๆทุกคนครับสามสี่วันไม่ได้ยินเสียง ไม่ได้เจอหน้า ไม่ได้อ่านข้อคิดต่างๆบนบอร์ดนี้...วันนี้ วันจันทร์ จึงต้องรีบเข้ามาที่บอร์ดนี้ก่อนภาระกิจอื่นใด สงสัยติดไปซะแล้วครับ นี่หล่ะครับเสน่ห์ เพื่อนแชมป์ครับ เสียดายยังมีเพื่อนสมาชิกอีกหลายท่านอยู่ที่ไม่ได้มีโอกาสสื่อสารทักทายกันทางสื่ออิเล็กทรอนิกส์บนบอร์ดนี้...สำหรับเพื่อนสมาชิกที่เข้ามาอ่านหากมีเวลาพอก็ทักทายกันบ้างนะครับ แม้นหากอ่านแล้วข้อเขียนอันใดไปขัดแย้งต่อท่านก็โปรดให้อภัยนะครับ บอกก่อนแล้วงัยไม่ต้องสาระอะไรกับ079.....
......สืบเนื่องจากคำตอบที่134 ....079 ขออนุญาตเรียนรับใช้เป็นดังนี้นะครับ................
คนอีสานมีคำคม สุภาษิตสำหรับสั่งสอนลูกหลานให้ประพฤติตนอยู่ในฮีตคอง (จารีต- ประเพณี) ไม่ออกนอกลู่นอกทาง คำคมเหล่านี้รู้จักกันทั่วไป ในชื่อ "ผญา" หมายถึง ปัญญา, ปรัชญา, ความฉลาด, คำภาษิตที่มีความหมายลึกซึ้ง (wisdom, philosophy, maxim, aphorism.)
ผะหยา หรือ ผญา เป็นคำภาษาอีสาน สันนิษฐานกันว่าน่าจะมาจากคำว่า ปรัชญา เพราะภาษาอีสานออกเสียงควบ "ปร" ไปเป็น ผ เช่น คำว่า เปรต เป็น เผต โปรด เป็น โผด หมากปราง เป็น หมากผาง ดังนั้นคำว่า ปรัชญา อาจมาเป็น ผัชญา แล้วเป็น ผญา อีกต่อหนึ่ง
..................................................................................
..ผญา คือ คำคม สุภาษิต หรือคำพูดที่เป็นปริศนา คือฟังแล้วต้องนำมาคิด มาวิเคราะห์ เพื่อค้นหาคำตอบที่เป็นจริงและชัดเจนว่า หมายถึงอะไร
ผญา เป็นคำพูดที่คล้องจองกัน ซึ่งไม่จำเป็นจะต้องมีสัมผัสเสมอไป แต่เวลาพูดจะ ไพเราะสละสลวย และในการพูดนั้นจะขึ้นอยู่กับจังหวะหนักเบาด้วย
ผญา เป็นการพูดที่ต้องใช้ไหวพริบ สติปัญญา มีเชาวน์ มีอารมณ์คมคาย พูดสั้นแต่กิน ใจความมาก
.................................................................
ผญาคำสอน
คันได้กินลาบซิ้นอย่าลืมแจ่วแพวผัก ได้กินพาเงินพาคำอย่าลืมกระเบียนฮ้าง
คันเจ้าได้อยู่ยอดฟ้าผาสาทประดับมุข อย่าได้ลืมเฮียมทุกข์ผู้ขี่ควายคอนกล้า
คันเจ้าได้ขี่ซ้างกั้งฮ่มเป็นพระยา อย่าได้ลืมคนทุกข์ผู้ขี่ควายคอนกล้า
คันเจ้าได้ขี่ซ้างกั้งฮ่มสัปทน อย่าได้ลืมคนจนผู้แห่นำตีนซ้าง
ถ้าได้ดิบได้ดีหรือได้เป็นใหญ่แล้วก็อย่าได้ลืมผู้คนรอบข้าง
ลาบซิ้น = ลาบเนื้อ, แจ่ว = น้ำพริกปลาร้า, แพวผัก = ผักข้างรั้ว, พาเงินพาคำ = ภาชนะเงิน,ทองคำ
กระเบียนฮ้าง = กระด้งผุๆ, กั้งฮ่ม = กางร่ม, สัปทน = ร่มผ้าสีแดง เป็นเครื่องยศของขุนนาง
............................................................................
ใจประสงค์สร้าง กลางดงกะว่าท่ง ใจขี้คร้าน กลางบ้านกะว่าดง
ถ้าใจสู้ (ขยัน) อยู่กลางป่าดงก็เหมือนกลางทุ่ง ถ้าเกียจคร้านแม้อยู่กลางหมู่บ้านก็เหมือนในกลางป่า
ท่ง = ทุ่ง, ทุ่งนา
.............................................................................
เชื้อชาติแฮ้ง เหม็นสาบกันเอง ปูสอนปูให้ย่างตรง ห่อนฤสิทำได้
ตัวอย่างที่เลวหรือจะทำให้ผู้อื่นทำดีได้
แฮ้ง = แร้ง, ย่าง = เดิน
.............................................................................
คนผู้มีความฮู้ ซูซีเฮ็ดบ่แหม่น ความฮู้มีท่อแผ่นฟ้า เป็นบ้าท่อแผ่นดิน
มีความรู้ท่วมหัวแต่เอาตัวไม่รอด
ความฮู้ = ความรู้, ซูซีเฮ็ดบ่แหม่น = ทำไม่ถูกต้อง, ท่อ = เท่า
.............................................................................
ฝนตกยังฮู้เอื้อน นอนกลางคืนยังฮู้ตื่น ความทุกข์ยังฮู้เตื้อง มีขึ้นเมื่อลุน
ฝนตกยังซาได้ นอนหลับยังรู้ตื่น ความทุกข์ก็มีโอกาสกลายเป็นสุขในวันข้างหน้า (ถ้าพยายาม)
เอื้อน = หยุด (ฝนซา), เตื้อง = กระเตื้อง, ลุน = วันข้างหน้า
...............................................................................
..... มีแล้วอย่าหยิ่ง......
เห็นว่ามีสุขแล้วผักตำนิลบ่อยากเบิ่ง
เห็นว่ามีสุขแล้วบ่เหลียวแลพวกเพื่อน
ในโลกนี้บ่ห่อนอยู่เดียวเป็น
คันว่ามีผืนผ้าบ่หาแพรพาดบ่า
คันได้กินต่อนซิ้นปลากั้งบ่อยากเหลียว
คันบ่สุขอยู่เรื่อยสิเหลียวหน้าเบิ่งไผ
อยู่แต่คนเดียวดายบ่ห่อนเป็นเมืองบ้าน
สินุ่งแต่ผ้าไปได้จั่งใด๋
...............................................................
...สุดท้ายครับเรื่องบุญบาปลองอ่านดูเล่นๆนะครับเพิ่มเติมความเฉลียวให้สมองได้ทำงานนอกลู่นอกทางที่มันทำอยู่ทุกวันครับ...
บุญบาปนี้เป็นคู่คือเงา
คันเฮาพาเล่นพามันเต้นแล่น
เฮานั่งยองย่อเงาก็นั่งลงนำ
คันเฮาโตนลงห้วยภูเขาหลายหลั่น
เงาก็ตามเลี้ยวเก๊าะเกี่ยวพันธนัง
อันนี้สันใดแท้ทั้งสองบุญบาป
เงานั้นไปตามเฮาสู่วันบ่มีเว้น
พามันแอะแอ่นฟ้อนเงานั้นแอ่นนำ
ยามเฮาเอาหลังนอนก็อ่อนลงนอนด้วย
ขึ้นต้นไม้ผาล้านด่านเขา
บ่ได้มียามเหินห่างไกลกันได้
มันก็ติดต่อก้นนำส้นผู้ทำ นั้นแหล่ว
...........................................................................
....คงพอรับใช้ท่าน 012และเพื่อนสมาชิกที่เคารพ ได้ไม่มากก็น้อยนะครับ จันทร์หน้าจะมาเขียนเรื่องสดๆรับใช้ครับ...สวัสดี ความมีโชคชัยจงประสพต่อเพื่อนสมาชิกที่เคารพทุกผู้นาม...